Hatırlayan Şehir‘e interaktif harita üzerinden ulaşmak için tıklayın.

Türkiye’de son dönemde sivil alanın daralmasına paralel olarak ve dünyada “post-gerçek (post-truth)” eğiliminin yükselmesiyle birlikte tekçi resmi görüş daha da güç kazanmaya başladı. Bugün Türkiye’de iktidarın uyguladığı yöntemlerden biri de günümüzün hakim bakış açısıyla resmi tarihi yeniden yazmak. Türkiye’de sivil toplumun büyük hak ihlallerini ve yüzleşme ihtiyacını ısrarla hatırlatarak ve her düzeyde çoğulculuğu savunarak bu eğilime karşı gelmesi gerektiğini düşünüyoruz. Gayri Resmi İstanbul Turu da bu bakış açısıyla her gün dolaştığımız, fakat üstüne o kadar da düşünmediğimiz mekânların hak ihlalleriyle, farklı mücadelelerle, siyasi şiddetle iç içe geçmiş tarihini gündeme getirmeyi ve İstanbul’a dair başka bir hafızalaştırma oluşturmayı hedefliyor.

Gayri Resmi İstanbul Turu, bir kitap ve internet sitesi projesidir. Proje ilhamını, Asena Günal’ın Hafıza Merkezi’nin düzenlediği Tarihsel Diyalog ve Geçmişle Yüzleşme Bölgesel Ağı Yaz Okulu’nda, 2015’te yapmaya başladığı İstanbul Hafıza Turu’ndan almaktadır. Bir günlük bu turda, katılımcılar İstanbul’un en turistik rotasını resmi tarihin dışında kalmış siyasi tarihin izini takip ederek gezmişlerdi.

Kitap okuyucularına, ister sakini ister turisti olsunlar, İstanbul şehriyle bir tanışma fırsatı sunuyor. Okula, işe giderken ya da turist olarak bir yeri gezerken tarihinden arındırılmış bir şimdiki zaman ve halde yaşamaya zorlanıyoruz. Amacımız Osmanlı’nın ve Cumhuriyet Türkiyesi’nin İstanbul özelinde bastırılmış tarihine bir ışık tutmak. Her gün önünden geçtiğimiz, ziyaret ettiğimiz mekanlar kaçınılmaz olarak bir tarihe sahip. Bu tarih çoğunlukla bir gasp ve ihlaller, bir adaletsizlik ve iktidar tarihi olarak okunabilir, kimi zaman da bir mücadele tarihi olarak… Amacımız Taksim Meydanı’ndan başlayarak Sultanahmet Meydanı’na kadar sürecek bir turda 18 mekân, meydan ve bina üzerinden bir gayrı resmi İstanbul turu vesilesiyle gayrı resmi İstanbul tarihini de anlatabilmek.