02.05.2019

Uluslararası Gözaltında Kayıplar Haftası kapsamında etkinliklerimiz

Zorla Kaybetme Panel Sergi Aşikar Sır Hakikat İçin Umut Var mı?

Hafıza Merkezi olarak bu sene Uluslararası Gözaltında Kayıplara Karşı Mücadele Haftası kapsamında bir dizi etkinlik düzenliyoruz. Bunlardan ilki 10 – 21 Mayıs tarihleri arasında gezilebilecek olan Aşikâr Sır başlıklı sergimiz. Yeni mekanında tekrar açılan Karşı Sanat‘ın ev sahipliği yapacağı sergide Anıl Olcan’ın yanı sıra Asya Leman, Hacer Foggo, Mert Kaya ve Hafıza Merkezi’nin çalışmaları sergilenecek.

Cumartesi Anneleri, haftalarca coplanarak, gözaltında dayak yiyerek Galatasaray’da toplandı. Artık oraya ayak basmaları yasak. Artık kayıpları; gözaltına alındığı bilinen, görülen, ama yetkililerce reddedilen; nefretle parçalanmış bedenleri kim bilir hangi ırmak yatağına, hangi ormana, hangi çukura atılıvermiş olanları bize hatırlatacak kimse kalmadı orada. Ellerinde oğullarının-kızlarının çoğunluk yoksul bir fotoğrafçı dükkanında çektirilmiş soluk vesikalıklarından büyütülmüş suretleriyle, binlerce yıl yaşlanmış analar, babalar oturmuyor Galatasaray Lisesi’nin önünde. Onlar, belki hâlâ rüyalarında, kayıp evlatlarının bir akşam vakti hiçbir şey olmamış gibi kapıyı çalıverdiğini görüyor. Sevdiğinin ölümünün yasını bile tutmasına izin verilmemiş, kimseden hesap soramayacağını bilerek hayatta kalanlar.
Öte yanda, bir yakını kaybolmadığı için şükrederken her geçen gün kaybettikleri artan insanların toplumu.
Karanlık aralanmadı daha.
İşte bu taşlar, örtbas edilen, hiç yaşanmamışçasına kaydı silinen hayatların dünyamızda bıraktığı uğultulu boşluk üstüne nasıl yeni bir hayat kurabileceğimizi düşünerek yontuldu. Umudun mıymıntılığına asılmadan bu boşluğu nasıl hayatımız kılabileceğimizi tartmaya çalışarak.
Nisyana direnen taşlar, bunlar.
Hatırlıyoruz, biliyoruz, hesabını soracağız diyen taşlar.
— Yıldırım Türker’in sergi yazısından

Kayıplar haftası kapsamında düzenleyeceğimiz bir diğer etkinlik ise yeni çıkan Hakikat için Umut Var mı? başlıklı yayınımıza dair uluslararası katılımlı bir tanıtım toplantısı. Toplantı 17 Mayıs Cumartesi günü Yapı Kredi Kültür Sanat‘ta gerçekleşecek. Kafkaslar, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da zorla kaybetmeler ve kayıp kişilere ilişkin karşılaştırmalı bir analiz içeren kitabı Hafıza Merkezi’nden Özgür Sevgi Göral kaleme aldı. Bu kitabın ortaya çıkışı da yine 2017 yılının başında kayıplar üzerine düzenlediğimiz bölgesel katılımlı bir atölye ile oldu. Kitap, Türkiye’ye yakın bölge ülkelerinde kayıplar meselesinin genel bir fotoğrafını çekmeyi amaçlayan bu toplantının bir devamı olarak ortaya çıktı. Toplantıya kitapta ele alından ülkelerde faaliyet gösteren ve bir kısmı 2017 tarihli atölyeye de katılmış olan insan hakları örgütlerinden temsilciler de katılacak.