Ali Bayramoğlu: Kolombiya barışa doğru yol alabiliyorsa, biz haydi haydi alırız
Democratic Progress Institute’un (DPI), çatışmalı süreçlerin çözümüne dair çabaları anlamak üzere organize ettiği inceleme gezilerinden sonuncusu Nisan ayı içerisinde Kolombiya’ya düzenlendi. AKP Adıyaman Milletvekili Adnan Boynukara, CHP Ankara Milletvekili ve Grup Başkanvekili Levent Gök, HDP Mardin Milletvekili Mithat Sancar, DPI Uzmanlar heyetinden Prof. Dr. Sevtap Yokuş, Kezban Hatemi, DPI Direktörü Kerim Yıldız ve Türkiye Programı Başdanışmanı Esra Elmas, Programlar Direktörü Eleanor Johnson, gazeteci-yazar Ali Bayramoğlu ve Kadir İnanır’dan oluşan heyet, başkent Bogota’da Devlet Başkanı Juan Manuel Santos başta olmak üzere hükümet yetkilileri ve çözüm için çalışan STK temsilcileri ile temaslarda bulundu; ardından San Juan de Pasto’ya geçerek FARC gerillalarıyla görüştü. Heyette yer alan gazeteci Ali Bayramoğlu, Yeni Şafak gazetesindeki köşesinde izlenimlerini paylaştı.
Kolombiya’daki barış sürecinin, Kürt sorununun çözümünde gelinen noktayla karşılaştırmalı okumasını yapan Bayramoğlu, hem Kolombiya için tarihsel bir arka plan oluşturmak hem de Türkiye’deki sürecin tekrar çatışmaya evrilme nedenleri üzerine düşünmek için kendi deyimiyle bir “alet kutusu” sunuyor. Ülke tarihinde barış hedefiyle yürütülen üçüncü “deneme” sürecinin diğer süreçlere oranla başarılı olma kriterleri Türkiye’de taraflar arasında müzakere sürecinin muhtemel yanlışları üzerine düşünme fırsatı veriyor. Kolombiya’da 200 bin kişinin ölümüne, 5 milyon kişinin göç etmesine neden olan, 36 bin kişinin zorla kaybedildiği belirtilen 60 yıllık son çatışma sürecinde öncelikle yapılan gizli görüşmeler sonucu müzakere gündeminde mutabakata varılması dikkat çekici. Başkan Santos’dan aktardığı kadarıyla, üzerinde mutabakata varılan müzakere taslağının somut ve beş temel maddeyle (toprak reformu, siyasi katılım, silah bırakma ve reentegrasyon, uyuşturucu konusu, geçiş dönemi adaleti) sınırlandırılmış olması, Bayramoğlu’na göre bu barış sürecini 1998’deki başarısız barış “denemesi”nden ayırt edici kılan özelliklerin başında geliyor.
Müzakeleri yürüten hükümet komitesinde yer alan Julian Arevalo, FARC’ın tarihsel varlık nedeni olarak kırsal kalkınma ve gelişmeyi gündeme almama; FARC’ın siyasete girmesine, siyasi partiye dönüşmesine izin vermeme gibi bir ihtimalin olmadığını, bu maddelerin gündeme alınmasının kaçınılmaz olduğunu vurguluyor. Şimdi Kolombiya’da masada bekleyen tek mesele var: silahsızlanma ve entegrasyon. Mayıs ayında bu konuda da anlaşmaya varılması bekleniyor.
Türkiye’de de yeniden barış imkanını düşünmek için Bayramoğlu’nun yazı dizisi ilham veriyor:
