Arjantin'e çalışma ziyareti gerçekleştirdik

Arjantin, devlet terörü deneyimi ertesinde geçiş dönemi adaletinin nasıl sağlandığını ve hakikat komisyonlarının, hafıza çalışmaları ve yasal reformların bu sürece nasıl katkı sağlayabileceğini göstermesi açısından sıkça referans verilen bir ülke.

Arjantin’deki geçmişle yüzleşme çalışmalarını yerinde görmek için 11–15 Nisan 2011 tarihlerinde bir çalışma ziyareti gerçekleştirdik. Çalışma ziyaretini gerçekleştiren grupta proje yöneticisi Meltem Aslan ve danışma kurulu üyeleri Nazan Üstündağ, Özgür Sevgi Göral ve Murat Çelikkan yer aldı.

Başarılı geçen ziyaret kuracağımız merkeze ilişkin önemli fikriler vererek planladığımız çalışmaları geliştirmede önemli rol oynadı. Ziyaret ettiğimiz mekan ve kuruluşlar şunlar:

• Center for Social and Legal Studies (CELS): 1979’da askeri yönetim sürerken kurulmuş olan bir CELS ceza adaleti alanında ülkeye önemli kazanımlar getiren bir sivil toplum kuruluşu.
• Plaza de Mayo Anneleri: 1976 – 1983 “kirli savaş” döneminde kaybolan kişilerin anneleri tarafından kurulmuş bir örgüt.
• Adli Antropoloji Ekibi (EAAF): Uluslararası düzeyde de tanınan grup adli antropoloji alanında dünya çapında tanınıyor.
• Memoria Abierta: Farklı insan hakları örgütlerinin beraber kurduğu bu merkez devlet terörü hakkındaki toplumsal duyarlılığı arttırmak ve demokrasi kültürünü geliştirmek için faaliyet yürütüyor.
• Olimpo: Olimpo, Buenos Aires’teki yasadışı gözaltı merkezlerinin en önemlilerinden biri. 2005’te yeniden düzenlenerek  bir vicdan mekanı olarak faaliyete sokuldu.
• ESMA (Deniz Kuvvetleri Teknik Okulu): Yasadışı gözaltı merkezlerinin en büyüğü olan ESMA tutukluların kaybedilmesinde kilit rol oynadı. Ayrıca, ESMA’da gerçekleşen suçlara ilişkin devam eden bir davaya gözlemci olarak katıldık. ESMA davası diktatörlük döneminde görev yapan askerlerin yargılandığı davaların en önemlisi.
• Devlet Terörü Anıtı (The Memorial of State Terror): Devlet terörüne kurban gidenlerin hatırasını yaşatan anıt şehrin dışında geniş bir alana yayılıyor. Alanda başka bir çok anıt da görülebiliyor.

Ziyaret deneyimlerimizi paylaşmak için “Geçmişle Yüzleşme: Arjantin Deneyimi” raporunu yayımladık. Bu raporun Türkçe ve İngilizce versiyonlarını indirebilirsiniz.