Gözaltında kaybedilen yakınları için 1995’ten bu yana, tam 17 yıldır Galatasaray Meydanı’nda her hafta oturma eylemi yapan Cumartesi Anneleri, 24 Kasım 2012’de, 400. haftada yine meydandaydı. 12 Eylül darbesi sırasında gözaltında öldürülen Cemil Kırbayır’ın anıldığı 400. haftada da kayıpların akıbeti soruldu.
1990’lı yıllarda en son bir polis ya da jandarma karakoluna götürüldüğü bilinen ya da “beyaz Renault’a telsizli kişilerce bindirilirken” görülen ve bir daha haber alınamayan kişiler… Bazılarının akıbeti; varlığı inkar da edilse, faaliyetleri bilinen JİTEM’de çalışmış itirafçıların ifadelerinden öğrenildiği kadarıyla kaderleri kimsesizler mezarlığına gömülmek ya da ıssız bir yere terk edilmek ile son bulan yüzlerce kişi.
İşte, gözaltında kaybedilen birkaç bulan bu kişilerin yakınları 1995’in 27 Mayıs’ından bugüne kadar Cumartesileri saat 12.00’da Galatasaray Meydanı’nda bir araya gelip, oturdular ve yakınlarının, eşlerinin, oğullarının, kardeşlerinin akıbetini bıkmadan usanmadan sordular. Geride kalan 17 yıl boyunca polisin müdahalesine uğrayan, gözaltına alınan, pek çok tepkiler gören Cumartesi Anneleri, baskıların ve gözaltıların artması nedeniyle bir sure bu eyleme ara verdi.
Süreç içinde siyasi iklim değişti; Ergenekon ve benzeri davalarda akıbetini sordukları yakınlarının isimleri geçti; 12 Eylül’de kaybedilen Cemil Kırbayır için TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu bir araştırma yürüttü… Dünyaca ünlü İrlandalı rock müzik grubu U2 albümlerinden birinin kapağında bu kayıplardan biri olan Fehmi Tosun’u andı ve ona adadı. Grubun solisti Bono da İstanbul’a geldiğinde Cumartesi Anneleri’nden Tosun’un eşi Hanım Tosun ile görüştü. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da Cumartesi Anneleri ile görüştü ve onları dinledi.
Ama… Bütün gelişmelere ve aradan geçen onca zamana ve devam eden yargılamalara rağmen Cumartesi Anneleri, yakınlarının akıbetini sormaya devam ediyor. Çünkü Cumartesi Anneleri’nin hala başlarında yas tutacağı bir mezarları yok.
Cumartesi Anneleri de 400. kez yakınlarının akıbetini sormak için Galatasaray Meydanı’nda toplandı. Ellerinde yine gözaltına kaybedilen yakınlarının fotoğrafları vardı. 400’üncü haftada 31 yıl önce polisler tarafından gözaltına alınan ve bir daha kendisinden haber alınamayan Cemil Kırbayır’ın öyküsü dinlendi.