Özellikle son yıllarda kamuoyuna mal olmuş çeşitli davaların takip edilerek gündemleştirilmesinin yaygın ve etkili olduğunu gözlemliyoruz. Kadın hakları örgütlerinin takipçisi olduğu bir dizi dava ve Gezi protestolarında ya da toplu ölümlere yol açmış bombalı saldırılarda yaşamlarını yitirenlerin yakınları tarafından oluşturulan sivil inisiyatifler aracılığıyla takip edilen davalar bu kapsamda değerlendirilebilir. Yine son dönemde gazetecilerin yargılandığı davalar etrafında meslek örgütleri ve meslektaşlarının geliştirdiği dayanışma kampanyalarının da benzer biçimde bu davaların görünür kılınması, mağdurların ve yakınlarının adalet taleplerinin desteklenmesi gibi noktalardan hareketle örgütlendiği söylenebilir.
Cezasızlıkla mücadelede bir yöntem olarak dava izleme konusunun insan hakları alanında çalışan kurumların gündemine girmesi ise, esas olarak Ergenekon soruşturması sonrası geçmişle yüzleşme niteliği taşıyan sembolik davaların açılmasıyla oldu. Bu süreç, 1990’lı yıllarda yaşanan ağır insan hakları ihlallerinin gündeme gelmesi, geçmişle yüzleşme iradesinin belirmesini ve uzun yıllardır adalet arayan mağdur yakınları ve bir avuç özverili avukatın yürüttüğü mücadelenin toplumsallaştırılması gereğini dayatıyordu.
Hafıza Merkezi’nin, hukuk alanındaki faaliyetlerini dava izleme boyutuna taşıması da işte bu toplumsallaştırma gereğinin bir parçası olarak gerçekleşti. Dava İzleme: Duruşma Salonunda Devlet ve Yurttaş 2015 yılında başlayan ve 2016 yılının ikinci yarısından itibaren izleme ekipleri eşliğinde yürütülen bu dava izleme çalışmamızın ilk ürünü. Buradan izlenen davaların özet bilgilerini, izleme bulgularını ve dava izleme çalışmamızın önemli bir yüzü olan Failibelli.org sitesinin hikayesinin yanı sıra İzleme faaliyetinin ilkelerini içeren “Toplumsal Davaları İzleme Kılavuzu”nu inceleyebilirsiniz.
* Raporun tamamı için tıklayınız.
* İzlenen davaların duruşma raporları için tıklayınız.