03.11.2023

Gözlem Raporu: Cumartesi Anneleri/İnsanları 970. haftada da kelepçeyle gözaltına alındı

Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın 28 Ekim 2023 tarihinde gerçekleştirdiği 970. hafta buluşmasına yönelik polis müdahalesini insan hakları örgütleri olarak Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) standartlarına riayet ederek gözlemledik ve yaşanan ihlalleri raporladık. Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA), Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) ve Uluslararası Af Örgütü ile birlikte yürüttüğümüz bu ortak izleme çalışmasını, Galatasaray Meydanı üzerindeki hukuki dayanaktan yoksun abluka kaldırılana kadar her hafta sürdürmeyi planlıyoruz.

Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın Galatasaray Meydanı’ndaki buluşmalarını ve bu buluşmalara yönelik engellemelerde ortaya çıkan hak ihlallerini gözlemleyen kurumlar, idari makamların Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) Maside Ocak ve Gülseren Yoleri kararlarını uygulamamakta ısrarcı olduklarını ve kayıp yakınlarının maruz bırakıldıkları hak ihlallerinin kronik bir hal aldığını tespit etmiştir. Yetkililerin Cumartesi Anneleri/İnsanları’na yönelik tutumlarından kaynaklanan ihlaller, gözaltında kaybedilen yakınları için adalet talep eden Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın asli talebini görünmez kılmaktadır.

► Gözlem raporunu okumak için tıklayınız.

Besna Tosun ve Newroz Ali Tosun’a fiziksel şiddet uygulayan polis memurları yeniden Galatasaray’da görevlendirildi

Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın hakikat ve adalet taleplerini dile getirmek için buluşma mekânı haline getirdikleri Galatasaray Meydanına, meydana yakın noktalara ve meydana çıkan bazı sokaklara saatler önce polis ekipleri konuşlandırıldı.
Halihazırda bariyerler ile çevrili olan Galatasaray Meydanı etrafında buluşma saatinden önce kalkanlı çevik kuvvet polisleri ile bir engel daha oluşturuldu.
Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın buluşmasına yönelik müdahale öncesinde ya da sırasında meydan ve meydana yakın noktalarda ilk yardım aracı bulundurulmadı.
Beyoğlu Kaymakamı Can Aksoy, Beyoğlu İlçe Emniyet Müdürlüğü’nün Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın 970. hafta buluşmasının yasaklanması talebine 27 Ekim 2023 tarihinde “Olur” verdi. Yasaklama kararını dayanak olarak gösteren polis, Cumartesi Anneleri’ne/İnsanları’na İstiklal Caddesi üzerinde müdahale etti.
İstiklal Caddesi üzerinde oluşturulan iki farklı “güvenlik çemberi” ile ablukaya alınan Cumartesi Anneleri/İnsanları ve hak savunucularının yalnızca bir kısmına “Dağılın” anonsu yapılmasına rağmen dağılmaları için herhangi bir imkan sağlanmadan, aralarında 1 Mart 1995 tarihinde İstanbul’da gözaltına alınan ve ağır işkence izleri taşıyan bedeni aylar sonra kimsesizler mezarlığında bulunan Hasan Ocak’ın kardeşleri Ali Ocak ve Hüseyin Ocak, 21 Kasım 1980’de İstanbul’da gözaltına alındıktan sonra kaybedilen Hayrettin Eren’in kardeşi İkbal Eren, 12 Eylül 1994 yılında Ankara Dikmen’de gözaltına alındıktan sonra kaybedilen Kenan Bilgin’in kardeşi İrfan Bilgin, 19 Ekim 1995 tarihinde İstanbul’da gözaltında kaybedilen Fehmi Tosun’un kızı Besna Tosun’un da bulunduğu 28 kişi kelepçelenerek gözaltına alındı.
İki hafta önce gerçekleştirilen 968. hafta buluşmasında Cumartesi İnsanları Besna Tosun ve Newroz Ali Tosun’a yönelik işkence ve diğer kötü muamele yasağına aykırı olacak şekilde fiziksel şiddet uyguladığı kayıt altına alınan polis memurları bir hafta aradan sonra tekrar Galatasaray Meydanında görevlendirildi.
Bir polis amiri, “güvenlik çemberi” içerisinde gözaltına alınmayı bekleyen kayıp yakını İkbal Eren’in elindeki karanfili koparttı.
Cumartesi Anneleri’nin/İnsanları’nın 8 Temmuz 2023 tarihindeki 954. hafta buluşmasında polis tarafından fiziksel şiddete maruz bırakılan avukat Murat Çelik, İkbal Eren’in elindeki karanfili kopardığı da tespit edilen polis amirine baro kartını göstermesine rağmen kelepçelenerek gözaltına alındı.
Polis, kayıp yakınları ve hak savunucularının ablukaya alındığı “güvenlik çemberi”nin görüntülenmesini engellemek için yüksek kalkanlar ile hat oluşturdu.
Gözaltına alınan Cumartesi Anneleri/İnsanları ve hak savunucuları, gözaltı araçlarında ortalama 3 saat 45 dakika tutuldu.
Gözaltına alınan Cumartesi Anneleri/İnsanları ve onlara eşlik eden hak savunucuları, ifade işlemleri sonrasında ikinci sağlık kontrolü için üç grup halinde Galatasaray Meydanı’na uzak üç farklı hastaneye götürüldü ve gözaltına alındıktan yaklaşık beş saat sonra bu hastanelerden serbest bırakıldı.
Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın 970. hafta buluşmasına yönelik hukuksuz polis müdahalesinin Galatasaray Meydanı ve çevresinde hayatın olağan akışını, hem yaya hem araç trafiğini ve bölge esnafının çalışmasını olumsuz etkilediği gözlemlendi.