İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Birimi (SEÇBİR) ve Hakikat Adalet Hafıza Merkezi,  25 Mayıs 2013 Cumartesi günü İstanbul Bilgi Üniversitesi Santralistanbul Kampüsü E1-301 Salonu’nda “Türkiye’de Geçmişle Yüzleşme ve Eğitim: İhtiyaçlar ve Deneyimler” sempozyumunu  düzenledi.

Sempozyumda aşağıdaki soruları tartışmaya açmayı hedefledik:

• Geçmişle yüzleşme konusu farklı disiplinlerin perspektifinden nasıl ele alınabilir?
• Eğitim, halihazırda nasıl bir kolektif hafıza inşa ediyor?
• Eğitim, geçmişle yüzleşme sürecinde nasıl bir alan açabilir?
• Eğitim ve eğitimciler birlikte yaşama idealine ne tür araçlarla katkıda bulunabilir?
• Bu çerçevede ne tür materyaller, ders kitapları ve öğretmen kılavuzları geliştirmek gerekir?

Sempozyumun çağrı metnine buradan ulaşabilirsiniz.

Program

İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden Aydın Uğur’un başkanlığında gerçekleşen ilk oturumda Seçbir’den Kenan Çayır ve Hafiza Merkezi’nden Meltem Aslan konuştu. Çayır, “Barış Sürecinde Eğitimin Rolü: Unut(tur)mak, Hatırlamak, Yüzleşmek?” başlıklı sunumunda geçmişle yüzleşmede ve barış inşasında eğitimin rolünü irdeledi. “Geçmişle Yüzleşmede Geçiş Dönemi Adaleti Mekanizmaları” başlıklı bir sunum gerçekleştiren Aslan ise hakikat komisyonları ve hafızalaştırma başta olmak üzere geçiş dönemi adaleti mekanizmalarının mağdurların talepleri ve demokratikleşme açısından önemini vurguladı.

Merkezimizden Emrah Gürsel’in başkanlığını yaptığı “Farklı Disiplinlerin Perspektifinden Hafıza ve Geçmişle Yüzleşme” başlıklı ikinci oturumda Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden Sosyolog Neşe Özgen Milli Eğitim Bakanlığı’nın kullandığı coğrafya kitapları üzerinden yaptığı analizleri içeren “Tarihsel Perspektiften Ders Kitaplarındaki ‘Kayıplar’ ve Vatan Tahayyülleri” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. İstanbul Bilgi Üniversitesi ve Tarih Vakfı’ndan Bülent Bilmez ise “hesaplaşma” kavramına eleştirel bir bakış getirdiği bir konuşma yaptı: Yakın Tarihimizle Yüzleşme ve Hesaplaşmanın Dikenli Yolları: Yol, Yordam ve Amaç Üzerine.

Son oturumda eğitim alanında barış kültürünü geliştirmek üzere yapılan çalışmaların paylaşıldığı iki sunum vardı. Kuzey Kıbrıs’taki Tarihsel Diyalog ve Araştırma Derneği’nin (AHDR) adadaki iki toplumdaki kayıplar üzerine hazırladığı öğretmen el kitabı ve derneğin diğer çalışmaları Lefke Avrupa Üniversitesi’nden Meltem Onurkan Samani tarafından aktarıldı. Notre Dame de Sion Fransız Lisesi’nde öğretmenlik ve çeşitli STK’larda uzman olarak görev yapan Mutlu Öztürk ise “Okulda Hafıza, Hafızada Okul: Barışın Okulu Üzerine Düşünceler” sunumunda Türkiye’deki okulları “barışın okulu” kavramı üzerinden değerlendirdi.

Sabah eğitimcilerle atölye

Öğleden sonra başlayan sempozyum öncesinde 25 kişilik bir öğretmen ve eğitmen grubunun katıldığı bir atölye çalışması gerçekleştirildi. AHDR’den Alev Tuğberk’in kolaylaştırıcılığını yaptığı atölyede Kıbrıs’taki kayıplar meselesini öğrencilere anlatmak üzere öğretmenler için hazırlanmış kılavuzlar incelendi. [1] Kılavuzdan uygulamaların da yapıldığı atölyede geçmişle yüzleşmede eğitimin kullanımında yaşanan sıkıntılar ve engellerin nasıl aşılabileceği üzerine tartışmalar gerçekleştirildi.

[1] AHDR’nin eğitim materyallerine buradan ulaşabilirsiniz: www.ahdr.info/educational_materials.php
[2] Sempozyum giderlerinin büyük bir kısmı İstanbul Bilgi Üniversitesi tarafından, diğer bir kısmı ise Açık Toplum Vakfı’nın desteğiyle karşılandı.
[3] Sempozyum konuşmacılarının özgeçmişlerini buradan indirebilirsiniz.