Geçmişi Konuşmak, Barışa Alan Açmak başlıklı çevrimiçi panel serimiz, 2025 yılında bölgesel ve küresel gelişmelere odaklanarak devam ediyor.

Suriye, Ukrayna ve Gazze'de yaşanan savaşların etkileri hala yoğun bir şekilde hissediliyorken, geçiş dönemi adaleti mekanizmalarının anlamı ve uygulanabilirliği, bulundukları bölgede ve dünyada çözüm arayışlarının nasıl yönetileceği önemli bir tartışma alanı oluşturuyor. Bu yılki panel serisi, özellikle geçiş dönem adaletinin uygulanabilirliğini, hakikat, adalet ve barış arayışlarının yeni küresel ve bölgesel dinamiklerde yürütülebilme koşullarını ele almayı hedefliyor.

Tartışma başlıkları arasında, Suriye’de son gelişmelerintarihsel ve toplumsal dinamiklere etkisi, Kürt meselesi gibi kritik bir konunun Suriye’nin mevcut sürecinde nasıl şekillendiği ve gelecekteki olası etkileri yer alıyor. Ayrıca, savaş sonrası yeniden yapılanma sürecinde hak ihlalleriyle adalet arayışlarının karşılaştığı zorluklar da ele alınacak. 

2025 panel serisi, 29 Ocak Çarşamba günü saat 18.00’de "Suriye’de Yeni Dönemin Belirsizlikleri, Adalet ve Barışın İmkanları" başlıklı etkinlik ile başlıyor. Akademisyenler Seda Altuğ ve Hamit Bozarslan’ın konuşmacı olarak katılacağı çevrimiçi panelin moderatörlüğünü, Hafıza Merkezi Hafıza ve Barış Çalışmaları Programı Direktörü Noémi Lévy-Aksu üstlenecek.

Bu panel, bölgede adalet arayışlarının şekillenmesinde akademik perspektiflerin ve uygulama önerilerinin önemine ışık tutmayı amaçlıyor. Panelde şu sorular çerçevesinde bir tartışma yürütülecek; 

• Çatışmalar ve siyasi belirsizlikler sürerken geçiş dönemi adaleti mekanizmalarını düşünmek ne kadar anlamlı ve mümkün?
• Hakikat ve adalet arayışı yeni bölgesel ve küresel dinamiklerde nasıl yürütülebilir?
• Kürt meselesi bağlamında, Suriye’nin mevcut süreci nasıl değerlendirilebilir ve gelecekte ne tür etkiler öngörülebilir? 

Konuşmacılar

Hamit Bozarslan Orta Doğu, Türkiye ve Kürt sorunu konusunda uzman olan Hamit Bozarslan, Paris'teki École des Hautes Études en Sciences Sociales'de (EHESS) profesör olarak araştırmalarına devam etmektedir. Tarih ve siyaset bilimi alanında doktora yapmış olan Bozarslan, araştırmalarını şu anda Orta Doğu'nun tarihsel ve politik sosyolojisi, Arap dünyasındaki devrimci olgu ve şiddet ve 21. yüzyılda anti-demokrasilerin oluşumu üzerine yoğunlaştırmaktadır. Yayınları arasında Bir Şiddet Tarihi (2010), Ortadoğu’nun Siyasal Sosyolojisi (2012), Türkiye Tarihi: İmparatorluktan Günümüze (2015) ve Lüks ve Şiddet: İbn Haldun’da Tahakküm ve Direniş (2016) adlı kitapları yer almaktadır.

Seda Altuğ Boğaziçi Üniversitesi Atatürk Enstitüsü’nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktaydı. Araştırma alanları arasında modern Suriye, geç Osmanlı İmparatorluğu ve erken Cumhuriyet dönemi Türkiye’sinde mezhepçilik, şiddet, toprak çatışmaları, sınır ve hafıza konuları yer almaktadır. Fransız mandası altındaki Suriye’de farklılık siyaseti, azınlık ve mülteci meselesi, hafıza, emek, mülkiyet üzerine; ayrıca geç Osmanlı İmparatorluğu ve modern Türkiye’de Ermeni meselesi ve toprak sorunu üzerine çeşitli makaleler yayımlamıştır. "Reverberations, Violence Across Time and Space" (Yankılar: Zaman ve Mekân Üzerinde Şiddet) adlı, Şiddet ve Maddesellik üzerine ortak yazarlı ve derleme kitabı, 2021 yılında UPenn Press tarafından yayımlanmıştır. Suriye ve Orta Doğu’daki güncel gelişmelerle ilgili görüş yazıları çeşitli uluslararası mecralarda yayımlanmıştır.

Noémi Lévy-Aksu 2010’de Ecole des hautes études en sciences sociales’dan (EHESS) tarih doktorasını aldı. 2010-2017 arasında Boğaziçi Üniversitesi tarih bölümünde yardımcı doçent olarak çalıştı ve polislik, hukuk tarihi ve kent tarihi alanlarında çeşitli akademik yayınlara imza attı. Halen Hafıza Merkezi’nin Hafıza ve Barış Çalışmaları programın direktörü olarak çalışmaktadır.

Proje Hakkında

Panel serisi, Hafıza Merkezi’nin Olof Palme International Center ile işbirliği içinde yürüttüğü Türkiye’de Barış Savunuculuğunu Güçlendirmek projesi kapsamında düzenlenmektedir. Proje kapsamında Türkiye’deki sivil toplumun bir barış sürecinin yeniden başlaması ve devam etmesi çabalarında daha etkin bir rol alması ve böylece sivil toplumun barış savunuculuğu alanına katkıda bulunmasına yönelik kapasite geliştirme ve araştırma faaliyetleri gerçekleştiriyoruz.

Aynı proje kapsamında, 2022, 2023 ve 2024 yıllarında düzenlediğimiz panel serilerinde dünyada ve Türkiye’de hakikat arayışı, ırkçılık, adalet talebi, hafızalaştırma, onarıcı adalet ve toplumsal barışa dair farklı deneyim ve yaklaşımları el almıştık.

• Irkçılıkla Yüzleşmek – Nesrin Uçarlar, Yıldız Önen, Betsy Penso – 9 Mart 2022
• Barış İnşasında Meclisin Rolü – Nisan Alıcı, Onur Bakıner, Yeşim Yaprak Yıldız – 30 Mart 2022
• Onarıcı Adalet Yaklaşımları – Aslı Odman, Duygu Dağ, Murat Deha Boduroğlu – 27 Nisan 2022
• Çatışmalı ve Bölünmüş Kentlerde Hafıza ve Mekan – Dilan Kaya, Nihal Soğancı – 21 Haziran 2022
• Türkiyeli Gençlerin Geçmiş Algısı ve Gelecek Tahayyülü – Cihan Erdal, Derya Fırat, Leyla Neyzi – 30 Kasım 2022
• Adalet Arayışında Hafızanın Temsili – Fatoş İrwen, Kardelen Işık, Şener Özmen – 8 Mayıs 2023
• 30. Yılında Madımak Katliamı ile Yüzleşmek – Ali Çağan, Eylem Şen, Hüseyin Mat, Şehriban Metin, Şenal Sarıhan – 14 Haziran 2023
• Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden Hafıza ve Barış – Hacer Özdemir, Handan Çağlayan, Meral Akkent, Nazlı Mayuk – 10 Ağustos 2023
• 12 Eylül’ün Siyasi Belleği ve Tarihsel Adalet – Aylin Tekiner, Bülent Aydın, Eylem Delikanlı, Hülya Deveci – 1 Kasım 2023
• Yaramız Derindir: Hafıza Sahası ve Sömürgeci Afazi – Adnan Çelik, Noémi Lévy-Aksu, Özgür Sevgi Göral, Tanıl Bora – 14 Kasım 2023
• Hafızalaştırma, Erişilebilirlik ve Kapsayısıcılık – Bêrîvan Saruhan, Engin Yılmaz, Hêlîn Batar – 16 Ekim 2024
• Hafızalaştırmada Podcastler ile Hikyaleri Kayıt Altına Almak  – Mehmet Uğur Korkmaz, Meltem Oral, Ozan Mirkan Balpetek – 19 Kasım 2024
• Kürt Meselesinde Değişen Bölgesel, Siyasal ve Toplumsal Dinamikler  – Cuma Çiçek, Jan Yasin Sunca, Yüksel Genç – 9 Aralık 2024