Küresel Dünyanın Bölgesel Kürt Sorunu: Zihniyetler, Siyasetler, Jeopolitik Dinamikler başlıklı raporumuz, Kürt meselesinde siyasi barışın inşasına yönelik farklı konularda yayınlayacağımız araştırma serisinin üçüncü yayını. Akademisyen Yasin Sunca’nın kaleme aldığı bu rapor, “Kürt siyasal alanı”nın iç dinamiklerini ve bu dinamiklerin 2000’lerin başından beri nasıl bir dönüşüm geçirdiğini, bu dönüşümün jeopolitik boyutlarını da hesaba katarak inceliyor. Raporun lansmanı vesilesiyle düzenlediğimiz çevrimiçi webinar’da Sunca hazırladığı çalışmayı sunacak ve tartışmaya açacak. Kürt sorununun jeopolitik, bölgesel ve küresel boyutlarıyla beraber tarihselliğiyle de ele alındığı ve salt siyasi aktörlerin değil etkilenen öznelerin ve toplumsal kesimlerin de hesaba katılmasıyla birlikte anlaşılmasına katkıda bulunacak bir tartışma yürütmeyi umuyoruz.

Konuşmacılar

Dr. Yasin Sunca, 2017 yılına kadar çeşitli Avrupa Birliği kurumları nezdinde STK’lar ve partiler ile beraber Ortadoğu, Türkiye ve Kürt sorunu bağlamında çalışmalar yürüttü. 2013’te Brüksel Özgür Üniversitesinde (ULB - Université Libre de Bruxelles) Siyaset Bilimi yüksek lisansı yaptı. 2020 yılında Gent Üniversitesi (Belçika) ile Bielefeld Üniversitesi’nden (Almanya) siyaset bilimi ve sosyoloji alanlarında ortak doktora derecesi aldı. Milliyetçilik, küresel siyaset ve devrimler tarihi konularında lisans ve yüksek lisans düzeyinde dersler verdi. Halen doktora sonrası araştırmacı olarak görev aldığı Bielefeld Üniversitesi’nde bir arada ortak yaşam, milliyetçilik ve sömürgesellik bağlamında, Kürdistan, Chiapas, Batı Sahra ve Tamil ülkesi üzerine bir araştırma yürütüyor. Çalışmaları, küresel siyaset içinde Ortadoğu ve Kürt sorunu, milliyetçilik ve enternasyonalizm, ulus-devlet ve açmazları ve devrimler tarihi üzerine yoğunlaşıyor. Dr. Arzu Yılmaz, Hamburg Üniversitesi bünyesindeki Afrika ve Asya Enstitüsü’nde Alexander von Humbolt ziyaretçi araştırmacısı olarak görev alıyor. Doktora derecesini Ankara Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümünden aldı. Göç, kimlik politikaları, toplumsal cinsiyet ve Kürdistan, Türkiye, Irak, Suriye bağlamında dış politika alanlarında araştırmalar yürüten Yılmaz’ın Atruş’tan Maxmur’a: Kürt Mülteciler ve Kimliğin Yeniden İnşası başlıklı kitabı 2016 yılında İletişim Yayınları tarafından yayımlandı. Yakın zamanda yayımlanmış yayınlarından bazıları: “Political Identity of Kurdish Refugees in Kurdistan”, Kurds and Yezidis in the Middle East: Shifting Identities, Borders and the Experience of Minority Communities, ed., G. Murat Tezcur, I.B.TAURIS, 2021; “The Repercussions of Turkey’s War in Afrin”, History and Future of Northern Syria, ed. Thomas Schmidinger, Transnational Press London, 2021.“Trapped in No-man’s Land:The Future of Yazidis and Sinjar in post-IS Iraq”, Beyond ISIS: Minorities and Religious Diversity in Iraq, ed. Thomas Schmidinger, Transnational Press London, 2019 (Dr Bayar Mustafa Sevdeen ile birlikte).Güney Yıldız, Türkiye, Orta Doğu ve Kürtler üzerine çalışan bir araştırmacı, gazeteci ve doktora adayı. Londra’da yaşayan Yıldız şu anda Uluslararası Af Örgütü’nde Türkiye araştırmacısı olarak görev alıyor ve Cambridge Üniversitesi’nde siyasi mobilizasyon ve Orta Doğu’daki silahlı devlet dışı aktörler üzerine yürüttüğü doktora çalışmasını sürdürüyor. 13 yıl boyunca BBC bünyesinde gazeteci olarak çalışan Güney, aynı zamanda Birleşik Krallık Parlamentosu’nun Dışişleri Komitesi’nde özel danışman olarak görev aldı, Türkiye ve Orta Doğu hakkında uzman görüşü sundu. Alman Uluslararası ve Güvenlik İşleri Enstitüsü (SWP) ve Avrupa Dış İlişkiler Konseyi (ECFR) bünyesinde araştırmalar yürüttü.

Bağlam

Devamı gelecek olan bu araştırmalar, Türkiye’de toplumsal diyalog ve barış inşasına katkı sunmak amacıyla Olof Palme International Center ile işbirliği içinde yürüttüğümüz proje kapsamında hazırlanıyor. Beş yıllık bu işbirliğinin amaçları arasında, dünyada ve Türkiye’deki barış süreçleri hakkında bilgi üretmek ve paylaşmak; barış, demokrasi, çevre ve toplumsal cinsiyet gibi farklı alanlarda çalışan STK’lar arasındaki işbirliğinin artırılmasına katkıda bulunmak; gençler arasında toplumsal diyalog ve barışa ilişkin konular hakkında farkındalık artırmak ve barış üzerine çalışan STK’lar ile girişimler arasında yeni uluslararası işbirlikleri geliştirmek yer alıyor. Hafıza Merkezi, bu proje kapsamında The Swedish Social Democratic Youth League (SSU – İsveç Sosyal Demokrat Gençlik Birliği) ile ortaklık yürütüyor.Hafıza Merkezi olarak barış süreci boyunca sıkça tekrar eden demokratikleşme, ademi merkeziyet ve yerel yönetimlerin rolü, kolektif ve kültürel haklar, geçiş dönemi adaleti ile geçmişle hesaplaşma gibi kavramların ve bu kavramlar etrafında yürüyen siyasi tartışmanın bugün Türkiye siyaseti için hâlâ çok önemli olduğuna inanıyoruz. Bir adım öteye gitmek gerekirse, bu kavramların ve siyasi tartışmaların tamamı bugün Türkiye siyasetinde kılık değiştirerek, farklı biçimlerde ve başka meselelerle ilişkilendirilerek devam ediyor. Hafıza Merkezi olarak bu kılık değiştirmiş terimlerle yürüyen tartışmayı olabildiğince barış alanına çekmeyi, bunu da proje ekseninde yürütülecek araştırmalar yoluyla yapmayı hedefliyoruz. Dolayısıyla araştırma konuları hem Kürt meselesindeki barış tartışmaları hem de çözüm sürecinin bitmesinden sonra Türkiye’de yaşanan diğer siyasi gelişmelerle ilişkili olarak ele alınıyor.

Teşekkürler

Hakikat Adalet Hafıza Merkezi, bu raporun yayımlanmasına ve rapora esas teşkil eden araştırmanın yapılmasına olan katkılarından ötürü Olof Palme International Center, Oak Vakfı ve Sigrid Rausing Trust Vakfı’na teşekkür eder. Raporun bütün hakları saklıdır. Yasal sınırlar içinde ve kaynak gösterilmek suretiyle yapılabilecek alıntılar dışında her türlü kullanım ve yararlanma, eser/hak sahiplerinin ev yayıncının önceden iznine tabidir.