Faili Belli, Türkiye’nin yakın geçmişindeki ağır insan hakları ihlallerine dair yürütülen ceza yargılaması süreçlerini izleme çalışmalarımızın çıktılarını bulabileceğiniz dijital bir arşiv. 

► Faili Belli'yi ziyaret etmek için tıklayın.

Hedef 

Site en geniş anlamıyla, ağır insan hakları ihlallerine karıştığı iddia edilen devlet görevlilerinin yargılandığı davaları izleyerek, yargısal pratiği mercek altına almayı amaçlıyor. Mahkeme salonlarında yaşananları objektif biçimde kaydetmek, güvenilir bilgilere dayanan kamusal erişime açık arşiv oluşturmak ve en nihayetinde cezasızlık olgusuna ilişkin toplumsal farkındalık yaratılmasına katkıda bulunmak hedefleniyor. 

Gerekçe 

İzlenen davalar, bir taraftan şiddet yüklü geçmişle hesaplaşma zemini sunduğu, diğer taraftan geçmişin bugüne sirayet ettiğini, geçmiş hak ihlallerinin sorumlularının hesap verebilirliğinin sağlanmamasının yeni ihlallere davetiye çıkardığını ve cezasızlığın sürekliliğini gösterdiği için kritik öneme sahip. Ceza yargılamaları, devlet şiddetinin hedefi olan kesimlerin yükselttiği adalet talebine tek başına bir yanıt olamasa da cezasızlık döngüsünü kırma potansiyeline sahip olduğu gibi, hakikatin dile getirilebileceği bir alan da oluşturuyor. Devlet, ağır insan hakları ihlalleriyle ilgili yalnızca hedef olanları değil, tüm toplumu ilgilendiren hakikati ortaya çıkarmak ve sorumluları tespit ederek, soruşturmak ve suçlu bulunurlarsa uygun şekilde cezalandırmakla yükümlü.  Yargı uygulamalarında rol alan tüm öznelerin bu yükümlülüğün yerine getirilmesinde kamusal sorumluluğu bulunuyor. Yurttaşlar ve sivil toplum, yargının bu görevini nasıl icra ettiğini izleme ve denetleme hakkına sahip. İzleme yapan örgütler arası dayanışmayı güçlendirecek ağ ve platformların gelişmesine katkıda bulunmak Hafıza Merkezi için oldukça önemli. 

İçerik 

Sitede davalarla ilgili arka plan bilgisi, yayınlanan haberlerin derlemesi ve izleme raporlarının yanı sıra analiz yazıları, makale çevirileri, hukuki kaynaklar ve dilekçe örnekleri gibi müdahale araçları mevcut. Hafıza Merkezi’nin, 1990’larda devlet görevlilerinin dahliyle yaygın ve sistematik olarak işlenen hukuk dışı infazlar ve zorla kaybetmelere ilişkin davalarla başladığı izleme çalışmasının kapsamı zaman içerisinde genişledi. Bugün özellikle yakın zamanda artan panzer ve zırhlı araçların neden olduğu ölümler olmak üzere, devletin güvenlik görevlilerinin gerek gösteriler esnasında gerekse gündelik hayatta ölümcül güç kullanımının yol açtığı yaşam hakkı ihlallerinin konu edildiği davalar da izleme çalışmasına dâhil edildi. Böylece devlet şiddetinin çeşitli görünümleri karşısında yargının tutumu üzerine güncel ve somut bir analiz yapma imkânı yaratılmış oldu.

► Faili Belli sitesini ziyaret etmek için tıklayın.