2019 yılında “Hakikat için Umut Var mı? Kafkaslar, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da Zorla Kaybetmeler ve Kayıp Kişiler” başlıklı bir kitap yayımladık. Hafıza Merkezi’nden Özgür Sevgi Göral’ın kaleme aldığı kitap Rusya, Ermenistan-Azerbaycan-Gürcistan, İran, Lübnan, Türkiye, Kıbrıs ve Cezayir bölümlerinden oluşuyor ve bu ülkelerde kayıp kişiler ve zorla kaybetmelere ilişkin karşılaştırmalı bir analiz sunuyor.
Bu kitabı, bölge ülkelerinde zorla kaybetmeler üzerine çalışan diğer kurumlarla bilgi ve tanışıklığımızı arttırmanın bir aracı olarak görüyoruz. Kitap fikri ilk olarak Ocak 2017’de İstanbul’da düzenlediğimiz, zorla kaybetmeler ve kayıplara odaklanan bölgesel katılımlı bir atölyede çıktı. Katılımcıları Rusya, Ermenistan, Azerbaycan, Gürcistan, Suriye, Irak, Lübnan, Mısır, Cezayir, Kıbrıs ve Türkiye’den gelen atölyede her ülkeden temsilciler o ülkede kayıplar meselesinin temel boyutlarına ilişkin sunumlar yaptı.
Yapılan sunumlar bize bu konuda bölgesel düzeyde karşılaştırmalı bir analizin önemli bir ihtiyaç olduğunu gösterdi. Zira kayıplar meselesi her ülkede hem kendine özgü hem de ortak bir takım özellikler sergiliyor. Sivil toplum olarak anlamlı sınır ötesi işbirlikleri kurmak istiyorsak bu ortak ve farklı yönleri anlamamız son derece önemli. Biz de bu özelliklerin karşılaştırmalı bir perspektifle ele alınmasının farklı ülkelerde faaliyet gösteren kişi ve kurumlar arasındaki ilişkilerin güçlendiren bir bilgi zemini sunacağını düşündük.
Bu hedeften hareketle, kitabın yazım sürecini olabildiğince işbirliği içinde, atölye katılımcılarının görüş ve yorumları alarak yürüttük. 2019 yılının başında kitabın yayımlanması ile beraber bugün sürecin bir sonraki adımı olarak kitabın kapsadığı ülkelere çalışma ziyaretleri planlıyoruz. Amacımız aynı; farklı ülkelerde hakikat, adalet ve tanınma için mücadele verenleri birbirine yaklaştırmak. Bu çerçevede ilk olarak Kıbrıs’a Kasım 2019 tarihinde bir çalışma ziyareti düzenledik. Henüz kesin tarihi belli olmamakla beraber bir sonraki çalışma ziyaretimizi 2020 yılında Lünan’a düzenleyeceğiz.
