Hafıza Merkezi olarak çalışmalarımızmı daha yenilikçi ve yaratıçı ifade biçimleri ile yaygınlaştırabilmemiz için yaratıcı alanlardan gelen gönüllülerle beraber düşünüp ürettiğimiz bir ortak üretim süreci gerçekleştirdik.   

Hedef 

Hafıza Merkezi olarak 2017 yılından itibaren temel çalışma alanlarımızdan biri olan zorla kaybetmelerle ilgili yenilikçi anlatım biçimlerini kullanma çabalarımıza ağırlık vermeye başladık. Bu süreçte amacımız, kayıplar gibi ağır insan hakkı ihlallerini yeni neslin ilişkilenme biçimlerini göz önünde bulunduran yaratıcı biçimlerde anlatabilmek oldu. 

Faaliyetler 

1. Hackathon 

Bu çerçevedeki çalışmalarımıza ilk olarak  11 Şubat 2017 tarihli bir atölye ile başladık. Bu toplantı ile kendi adımıza bir ilki gerçekleştirdik ve zorla kaybedilenlere dairveri ve bulgularımızı yaratıcı sektörlerden insanlarla hackathon formatında bir atölye ile bir araya getirdik. Veri tabanı, yazılım geliştirme, veri görselleştirme, grafik tasarım, video-kurgu, oyun tasarımı, görsel sanatlar, metin yazarlığı gibi ilgi alanlarından yaklaşık 40 kişinin katıldığı toplantıda yöntem olarak fikir paylaşmayı değil somut iş üretmeyi ön plana çıkardık. Bu yüzden katılımcıların fikir önerilerini atölyenin başında aldıktan sonra günün geri kalanını karma gruplar halinde fikirlerin prototip uygulamalarını geliştirmeye ayırdık. Bir günlük toplantının sonunda, Türkiye’de zorla kaybetmeler suçuna dair birbirinden yaratıcı protitipler üretildi.

2. Projeler

Çalışmamızın bir sonraki aşamasında üretilen prototiplerin nihai projeler olarak geliştirilmesine odaklandık. 

Zorla kaybedilenler lügatı 

Bu projelerden biri olan  zorla kaybedilenler lügatı,  Pikan Ajans ile işbirliği içinde geliştirip 2017’nin son aylarında paylaştığımız bir dijital bir hafızalaştırma projesiydi. Bu kampanya çerçevesinde, seçtiğimiz 27 kelimenin zorla kaybedilenlerin yakınları için taşıdığı anlamları bir lügat formatında görselleştirdik ve bunları bir aylık bir süre içinde sosyal medyadan paylaştık. 

Aşikar Sır sergisi 

Hackathon’da önerilen fikirlerden bir diğeri, kayıp yakınlarının fotoğraflarının ufak mermer taşlara basıldığı bir anıtlaştırma çalışması önerisiydi. Fotoğrafçı Anıl Olcan’ın önerdiği bu fikir 2019 yılında  Aşikar Sır adıyla bir sergiye dönüştü. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Haftası etkinliklerimiz kapsamında Karşı Sanat’ın ev sahipliğinde 10-21 Mayıs tarihleri arasında izleyicilerin ziyaretine açılan sergiye yeni mekanında tekrar açılan Karşı Sanat ev sahipliği yaptı. Sergi’de Anıl Olcan’ın yanı sıra  Asya Leman , Hacer Foggo,  Mert Kaya ve Hafıza Merkezi’nin çalışmaları sergilendi.

Ancak bizim için üretilen işlerin kendisi kadar insan hakları ile yaratıcı sektörler arasında sürdürülebilir, çoklu disiplinli çalışma ilişkileri geliştirmek de son derece önemliydi. Dolayısıyla, bizim için bir ilk olma niteliği taşıyan bu ortak iş yapma süreçlerini önümüzdeki dönemde modelleştirerek çoğaltmayı planlıyoruz. 

Bu çerçevede, 2019 yılında Hollanda Konsolosluğu ve Robert Bosch Vakfı’nın destekleriyle İnsan Hakları ve Yaratıcı İletişim başlıklı bir başka proje uyguladık.